Του Θανάση Δράκου - Χειρουργού Ορθοπαιδικού
Οι πρωτόγνωρες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί λόγω της πανδημίας έχουν επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Η αναπόφευκτη λήψη αυστηρών μέτρων αυτοπεριορισμού και κοινωνικής αποστασιοποίησης μπορεί να οδηγεί σε ανάσχεση των δραματικών επιπτώσεων σχετικά με την εξέλιξη του κύματος νοσηρότητας ,αλλά δεδομένα έχει προκαλέσει την εμφάνιση προβλημάτων στους ασθενείς με υπάρχουσες ορθοπεδικές παθήσεις ή ακόμα και σε εκείνους που μέχρι τώρα δεν αντιμετώπιζαν κανένα ζήτημα ορθοπεδικής φύσης.
Καταρχάς κατά τη διάρκεια της καραντίνας πολλοί πάσχοντες από μυοσκελετικά προβλήματα εξακολουθούν να απέχουν από τα προγράμματα άσκησης, εκγύμνασης ή φυσιοθεραπείας που θα έπρεπε να ακολουθούν. Η διακοπή, λοιπόν, της άσκησης λόγω αναστολής λειτουργίας των γυμναστηρίων και η διακοπή της φυσιοθεραπείας και της κινησιοθεραπείας δημιουργεί σημαντικό πρόβλημα στους ασθενείς που βρίσκονται σε μετεγχειρητική αποκατάσταση ύστερα από κάποια ορθοπεδική επέμβαση.
Μια άλλη σημαντική επίπτωση που μπορεί να εμφανιστεί είναι η μείωση των επιπέδων της βιταμίνης D λόγω της μηδενικής ή περιορισμένης έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Η έκθεση στον ήλιο είναι απαραίτητη προκειμένου το δέρμα μας να συνθέσει τη βιταμίνη D η οποία είναι απαραίτητη για την υγεία των οστών, τη μυϊκή λειτουργία και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Επιπλέον το άγχος για τον κορωνοϊό μπορεί να επηρεάσει το σώμα και να οδηγήσει σε εκδήλωση συμπτωμάτων από τις αρθρώσεις (''σωματοποίηση άγχους'').
Η ανησυχία, ο φόβος και η ανασφάλεια για το τι μπορεί να επακολουθήσει κατά τη διάρκεια της πανδημίας επιδείνωσε ή ανέδειξε συμπτώματα πολλά από τα οποία παρέμειναν. Οι ρευματικές παθήσεις λ.χ. όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα έχει αποδειχτεί ότι επιδεινώνονται όταν οι ασθενείς βρίσκονται σε εποχή έξαρσης άγχους και αγωνίας. Η Ινομυαλγία, επίσης, από την οποία πάσχουν αρκετοί άνθρωποι, είναι η εμφάνιση εξαιρετικά έντονου μυϊκού πόνου σε διάφορα σημεία του σώματος ταυτόχρονα, λόγω πολύ έντονου stress
Ένα από τα πιο ενοχλητικά συμπτώματα κατά την περίοδο της καραντίνας είναι η οσφυαλγία, δηλαδή ο πόνος στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (κοινώς στη ''μέση'').
Αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν οσφυαλγία έχουν οι καπνιστές, όσοι έχουν περιττά κιλά, αυτοί που λόγω εργασίας είναι αναγκασμένοι να κάθονται για μεγάλο χρονικό διάστημα και όσοι κατά τη δραστηριότητα τους σηκώνουν βάρος ή υποβάλλουν τη σπονδυλική τους στήλη σε δονήσεις.
Την οσφυαλγία μπορεί να συνοδεύει κάποιου βαθμού δυσκαμψία και δυσκολία στην επίκυψη (σκύψιμο εμπρός.
Ειδικά αυτή τη χρονική συγκυρία η οσφυαλγία εμφανίζεται συχνότερα λόγω της κακής στάσης του σώματος και της παραμελημένης ενδυνάμωσης των μυϊκών ομάδων του πυρήνα (κοιλιακοί-ραχιαίοι)
Οι ευεργετικές ιδιότητες της άσκησης για το μυοσκελετικό είναι γνωστές.
Η άσκηση διατηρεί τη μυϊκή δύναμη και την κινητικότητα των αρθρώσεων, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, προλαμβάνει τον πόνο και τη δυσκαμψία, βελτιώνει την ισορροπία του σώματος και την πυκνότητα και την αντοχή των οστών. Επίσης, προλαμβάνει συνηθισμένα προβλήματα του μυοσκελετικού, όπως τενοντίτιδες, αυχεναλγίες, οσφυαλγίες και άλλες παθολογικές καταστάσεις του σκελετού, ενώ μειώνει ενοχλητικά συμπτώματα, όπως τον πόνο και τη δυσκαμψία που οφείλεται σε αρθρίτιδες και σύνδρομα κακής στάσης ή υπέρχρησης.
Τώρα για όσους περιορίζονται στη διαδρομή κουζίνα-σαλόνι τις ημέρες που διανύουμε, τα νέα δεν είναι καλά, γιατί η έλλειψη άσκησης συνοδεύεται από ατροφία και αδυναμία των μυών που δεν μπορούν πλέον να κρατήσουν τη σωστή στάση του σώματος.
Με καλή θέληση και ανάλογη διάθεση, μπορούμε να ασκηθούμε και μόνοι μας στο σπίτι τις μέρες της καραντίνας, Μερικές απλές ασκήσεις, όπως ασκήσεις κοιλιακών και ραχιαίων, θα διατηρήσουν τη μυϊκή δύναμη του κορμού
Ιδανικές είναι οι ασκήσεις διάτασης του κορμού και των άνω άκρων, π.χ. με μία ράβδο, και ασκήσεις ενδυνάμωσης των χεριών με λάστιχα μικρής αντίστασης. Το στατικό ποδήλατο με ρυθμισμένο το ύψος της σέλας, ώστε να μην χρειάζεται να σκύψει αυτός που γυμνάζεται, και άσκηση για 15-20 λεπτά κάθε μέρα, είναι μια καλή άσκηση για τα πόδια κυρίως. Άσκηση με μικρά βαράκια και με προσοχή για να μην κουράζονται περισσότερο από ότι αντέχουν τα χέρια, είναι επίσης ένας καλός τρόπος ενδυνάμωσης των άνω άκρων και του άνω μέρους του κορμού Πάντα να τηρείται ο κανόνας της συχνής άσκησης στα όρια της αντοχής κάθε σώματος και ηλικίας. Αρχίζουμε με ελαφρότερες ασκήσεις και ανεβάζουμε επίπεδο προοδευτικά. Κάνουμε συχνά διαλείμματα και ενυδατωνόμαστε καλά. Αποφεύγουμε τη νωθρότητα και την αύξηση του βάρους μας και μειώνουμε το άγχος του προσωρινού μας εγκλεισμού
Κάποιοι αναγκάζονται να δουλεύουνε πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή, συνθήκη ικανή να προκαλέσει ενοχλήσεις στη ράχη και στον αυχένα. Οι μύες της ράχης όταν καμπουριάζουμε διατείνονται, ενώ του θώρακα βραχύνονται, και το αποτέλεσμα της μυϊκής αυτής ανισορροπίας είναι οι πόνοι και η δυσκαμψία.
Επιπλέον, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις από τα χέρια που δουλεύουν πολλές ώρες και συχνά ασταμάτητα με το ποντίκι και το πληκτρολόγιο προκαλούν προβλήματα, όπως οι τενοντίτιδες των χεριών και το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα».
Πως μπορούμε να προλάβουμε προβλήματα στη σπονδυλική στήλη;
Να χρησιμοποιούμε σωστά σχεδιασμένο κάθισμα με σωστό ύψος που προσαρμόζεται ανάλογα. Να έχει το κάθισμα μπράτσα που να στηρίζονται τα χέρια και καλό είναι να μην είναι περιστρεφόμενο με ρόδες, αλλά σταθερό. Να έχει στήριγμα στη μέση το κάθισμα ώστε να αποφεύγεται η λόρδωση της οσφύος. Τα μπράτσα του καθίσματος μεταξύ του βραχίονα και του πήχη να είναι περίπου 90 μοίρες. Η οθόνη του υπολογιστή να είναι στο ύψος των ματιών. Να αποφεύγουμε να δουλεύουμε με πληκτρολόγια και οθόνες ξαπλωμένοι. Να γίνονται συχνά διαλείμματα κάθε μισή ώρα το αργότερο από την εργασία του γραφείου. Οι διατάσεις του κορμού είναι ωφέλιμες και μάλιστα αυτές της έκτασης του κορμού δηλαδή της κίνησης της σπονδυλικής στήλης προς τα πίσω.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τενοντίτιδες;
Να αποφεύγεται η κίνηση με τον καρπό σε κάμψη, το πληκτρολόγιο να είναι κοντά μας και να μην πρέπει να σκύψουμε για να γράψουμε. Να κάνουμε συχνά διαλείμματα κατά την εργασία μας και επίσης συχνές διατάσεις των χεριών.
Η συγκυρία της εποχής απαιτεί υπομονή, αντοχές και αισιοδοξία. Λαμβάνοντας υπόψη τις οδηγίες και τις συστάσεις των ειδικών, μπορούμε να οδηγηθούμε στην κανονικότητα σε λίγες εβδομάδες ή έστω μήνες, χωρίς αρνητικές συνέπειες για την υγεία μας.
