Συνέντευξη με την Ψυχολόγο Βασιλική Κουλουψούζη
Κάθε χρόνο αισθάνομαι πως η διάθεση μας αλλάζει ανάλογα με την εποχή. Αυτό που παρατήρησα όμως, είναι ότι το φαινόμενο αυτό δεν είναι γενικό.

Δηλαδή δεν αντιδρούμε όλοι οι άνθρωποι το ίδιο. Πρόσεξα επίσης ότι το καλοκαίρι οι επίδραση αυτή είναι πιο έντονη στους περισσότερους ανθρώπους, είτε θετικά είτε αρνητικά  Έτσι θέλησα να μάθω ποιες είναι οι αιτίες που οι κλιματικές αλλαγές επηρεάζουν την ψυχική κατάσταση. Τις απαντήσεις θα τις έβρισκα σίγουρα στην άποψη κάποιου ειδικού. Έτσι απευθύνθηκα στην Ψυχολόγο Βασιλική Κουλοψούζη την οποία γνωρίζω - και εμπιστεύομαι σαν επιστήμονα -  από την συνεργασία μας τόσο στην Εθελοντική Ομάδα ΣΤΗΡΙΞΗ όσο και από την physiatriki της οποίας είναι συνεργάτης. Η συζήτηση μας ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και απαντήσεις της έλυσαν πολλές απορίες που νομίζω ότι έχουμε πολλοί άνθρωποι για το θέμα αυτό.  Ας δούμε λοιπόν γιατί και πόσο οι μεταβολές των καιρικών συνθηκών μεταβάλλουν την διάθεση μας.     

 -Πόσο μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας το καλοκαίρι;
-Από την αρχή της Άνοιξης ακόμη, η διάθεσή μας αρχίζει να μεταβάλλεται σταδιακά. Εάν μπορούσαμε να το δούμε μέσα από ένα προβολικό κάτοπτρο, θα λέγαμε πως με τον τρόπο και ρυθμό που ανθίζει η φύση έτσι, ¨ανθίζει¨ και η διάθεση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το περιβάλλον και τις συνθήκες που επικρατούν σε αυτό. Για παράδειγμα, ένα βροχερό τοπίο και μια μουντή, δίχως ήλιο, ημέρα εντείνει τη μελαγχολική του διάθεση ενώ μια ηλιόλουστη και φωτεινή ημέρα αυξάνει την ψυχική του εφορία. Ωστόσο, σε κάθε άτομο οι καιρικές συνθήκες επιδρούν διαφορετικά και είναι δυνατόν να επιφέρουν και τα αντίθετα αποτελέσματα. Για ότι είναι για κάποιον ευχάριστο και διεγερτικό καλής διάθεσης για κάποιον άλλον είναι δυσάρεστο και αποτρεπτικό όπως συμβαίνει σχεδόν με όλες τις καταστάσεις της ζωής μας. Συνεπώς, μια καταιγίδα και η νηνεμία που επιφέρει αυτή με το πέρας της μπορεί να είναι αναλγητική, ευχάριστη και λυτρωτική, σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο, για κάποιον παρότι μπορεί να φανταζόμασταν το αντίθετο.
Οι κοινωνικοί ψυχολόγοι Schwarz και Clore, το 1983 μελέτησαν την επίδραση των καιρικών συνθηκών στη διάθεσή και ψυχολογία του ανθρώπου. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μπορεί πράγματι ένας άνθρωπος να νιώσει πιο μελαγχολικός ή πιο ευδιάθετος, να έχει ή να μην έχει διάθεση να βγει και να διασκεδάσει, να λειτουργεί αμφιθυμικά, να εξωτερικεύεται πιο εύκολα και να αναζητά να βρίσκεται έξω σε περιόδους μεγαλύτερης ηλιοφάνειας και θερμοκρασίας ενώ αντίθετα να σημειώνει εσωστρεφείς συμπεριφορές περισσότερο τους χειμερινούς μήνες. Παρατήρησαν ότι ανάλογα με το τι καιρό επικρατεί, επηρεάζεται ο τρόπος σκέψης, ο τρόπος που αισθανόμαστε, το πόσο ικανοποιημένοι είμαστε άρα και η στάση μας προς τη ζωή
-Οι καλοκαιρινοί μήνες είναι σχεδόν για όλους οι πιο ευχάριστοι, έτσι δεν είναι;
-Αυτό ισχύει κατά κανόνα. Η καθημερινότητα ενός ατόμου θα μπορούσε να  φορτιστεί αρνητικά από την αφόρητη ζέστη ή την αποπνικτική ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο καύσωνας. Επιπλέον, είναι συχνό το φαινόμενο, άνθρωποι που έχουν βιώσει κατά το παρελθόν ή εξακολουθούν να βιώνουν κρίσεις πανικού να έρχονται προς ανάμνηση αυτών και να ταυτίζουν τα συμπτώματα με εκείνα που προκαλούνται στο σώμα μας από τις συνθήκες του καλοκαιριού. Ένα από αυτά τα συμπτώματα είναι η ζάλη, η ταχυκαρδία, η έντονη εφίδρωση και η αδυναμία αίσθησης μιας ¨καλής¨ αναπνοής. Στο σύνολό τους, μια σωματική και συνακόλουθα ψυχική δυσφορία που δεν οφείλεται σε μια επικείμενη κρίση πανικού αλλά μπορεί να τη θυμίσει!
Πολύ γνωστή είναι επίσης η περίπτωση της εποχιακής κατάθλιψης, τα συμπτώματά της οποίας εκδηλώνονται συνήθως στους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες καθώς η έκθεση στον ήλιο είναι χαμηλότερη και το κρύο πιο έντονο. Πρόκειται για μία μορφή κατάθλιψης που ονομάζεται και "μελαγχολία του χειμώνα", με ήπιας ή μέτριας μορφής συμπτώματα.
Εκτός όμως από τα ψυχικά προβλήματα που είναι δυνατόν να αυξάνονται ή να εμμένουν οι φοβίες γι αυτά ανάλογα την εποχή, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και τα σωματικά προβλήματα. Τους θερινούς μήνες, οι καιρικές συνθήκες βοηθούν περισσότερο άτομα που υποφέρουν από χρόνιο πόνο να τον διαχειριστούν καθότι δεν εντείνουν τα συμπτώματα σε τόσο μεγάλο βαθμό.
Παρόλα αυτά το καλοκαίρι αποτελεί για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού την ευκαιρία για φροντίδα του εαυτού μέσω της διασκέδασης, ψυχαγωγίας, περισσότερου ελεύθερου προσωπικού χρόνου και μεγαλύτερης ενασχόλησης με τον οικογενειακό και φιλικό περίγυρο. Ας μην ξεχνάμε πως το καλοκαίρι, τουλάχιστον στην Ελλάδα, είναι ταυτόσημο με τις διακοπές, τη θάλασσα, την ανεμελιά και μία δόση εξωτερίκευσης και κοινωνικοποίησης  και συνακόλουθα με τη ψυχική και σωματική ανάταση και ευημερία του ατόμου.
-Καταλήγοντας, τι μπορούμε να συμπεράνουμε από τη σημερινή μας συζήτηση;
-Εν τέλει, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά οι εποχές του χρόνου έχουν διαφορετική ερμηνεία και επιρροή στην ψυχική τους διάθεση και εγείρουν διαφορετικά συναισθήματα. Πολύ σπουδαίο ρόλο σε αυτό παίζουν και οι αναμνήσεις που φέρει ο καθένας και σχετίζονται με μια συγκεκριμένη εποχή. Συνεπώς, αυτό που για εμένα είναι ιδανικό για εσένα είναι δύσκολο και φορτικό. Ωστόσο, οφείλουμε να απολαμβάνουμε τους καρπούς που φέρει η κάθε εποχή με τα υπερ και τα κατά της και να δημιουργήσουμε από μόνοι μας τις ιδανικές εκείνες συνθήκες για την καλύτερη ποιότητας της ζωής μας!!!  
*Η Βασιλική Κουλουψούζη είναι Ψυχολόγος  Α.Π.Θ.,  Ψυχοθεραπεύτρια CBT και Ειδικευμένη στην ειδική αγωγή.