Γράφει η Μαρία Σταυράκη (Διαιτολόγος-Διατροφολόγος)
Οι διατροφικές ετικέτες στις συσκευασίες των περισσότερων τροφίμων και ποτών μπορούν να σου δώσουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη διατροφική τους σύσταση, αρκεί να αφιερώσεις κάποιο ελάχιστο χρόνο για να τις μελετήσεις.
Οι αναγραφόμενες ποσότητες δίνονται συνήθως ανά 100γραμμάρια (100g) και /ή ανά μερίδα (serving) προϊόντος. Έτσι μπορείς εύκολα να υπολογίσεις (αρκεί να θες) την ενέργεια, τις πρωτεΐνες, τους υδατάνθρακες και το λίπος που θα πάρεις καταναλώνοντας μια συγκεκριμένη ποσότητα ενός τροφίμου ή ποτού.
Μερικές διατροφικές ετικέτες δίνουν περισσότερες πληροφορίες απ’ότι άλλες. Για παράδειγμα μπορεί να αναγράφουν την σύσταση σε βιταμίνες, μέταλλα ή ιχνοστοιχεία, φυτικές ίνες, αλάτι, ή να κάνουν ξεχωριστή νύξη στις διάφορες κατηγορίες λιπών (κορεσμένα, μονοακόρεστα, ω-3,ω-6 κ.α)
Παράδειγμα Ετικέτας διατροφικής επισήμανσης
Σ.Η.Π. ή RDΑ = Συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα (για υγιείς ενήλικες)
Τι σημαίνουν οι Διατροφικές Πληροφορίες που βλέπεις:
ΕΝΕΡΓΕΙΑ: μπορεί να δίνεται σε KJ (kilojoules) ή σε Κcal (kilocalories). Μιλώντας επιστημονικά μια χιλιοθερμίδα (Κcal) ισούται με 1000 θερμίδες (calories), αλλά στην καθημερινή γλώσσα ο όρος «θερμίδες (calories)» χρησιμοποιείται και στις δύο περιπτώσεις.
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: περιλαμβάνουν τόσο τα σάκχαρα όσο και το άμυλο. Στα σάκχαρα περιλαμβάνονται συνήθως τόσο αυτά που έχουν προστεθεί όσο και αυτά που υπάρχουν φυσικά στο προϊόν.
ΛΙΠΟΣ: υπάρχουν 3 κύριες κατηγορίες λίπους που αναγράφονται στις διατροφικές ετικέτες: κορεσμένα, πολυακόρεστα (ω-3, ω-6) και μονοακόρεστα. Η ετικέτα θα αναγράφει τη συνολική ποσότητα λίπους και ίσως παρέχει πληροφορίες για τις επιμέρους κατηγορίες.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ:
Τα τρόφιμα πρέπει να έχουν στην ετικέτα μια λίστα με τα συστατικά που περιέχουν. Να μια ετικέτα από κάποια δημητριακά πρωινού:
Συστατικά: Δημητριακά (σιτάρι ολικής αλέσεως 46%, ρύζι), ζάχαρη, μερικώς ιμβερτοποιήμενο σάκχαρο, εκχύλισμα βύνης, αλάτι, μέλι, σιρόπι γλυκόζης, ρυθμιστής οξύτητας: φωσφορικό νάτριο, αντιοξειδωτικό: τοκοφερόλες. Βιταμίνες & Ανόργανα Άλατα: βιταμίνη C, νιασίνη, Ε, παντοθενικό οξύ, Β6, Β1, Β2, φολικό οξύ, Β12, ασβέστιο και σίδηρος. Το προϊόν αυτό μπορεί να περιέχει ίχνη από ξηρούς καρπούς και γάλα.
Οι ετικέτες των τροφίμων πρέπει να γράφουν τα συστατικά των προϊόντων με σειρά βάρους. Το συστατικό που περιέχεται στη μεγαλύτερη ποσότητα αναγράφεται πρώτο. Το συστατικό που περιέχεται στη μικρότερη ποσότητα αναγράφεται τελευταίο.
Χημικά πρόσθετα - «E». Τα πρόσθετα χημικά χρησιμοποιούνται κυρίως για να προσδώσουν καλύτερη γεύση, χρώμα ή άρωμα στα τρόφιμα ή μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Παρόλο που τα «E» είναι εγκεκριμένα από την E.E., καλό είναι να αποφεύγονται, καθώς όσο περισσότερα αναγράφονται στην ετικέτα ενός τροφίμου, τόσο λιγότερο «φυσικό» το καθιστούν.
Ισχυρισμοί σχετικοί με την Υγεία: Τι σημαίνουν;
Για να διευκολυνθείς όταν θες να επιλέξεις τρόφιμα ή ποτά χαμηλότερα σε λίπος ή/και απλά σάκχαρα (π.χ ζάχαρη) ψάξε για διατροφικούς ισχυρισμούς όπως:
Χαμηλό σε Λίπος (Low Fat): αναφέρεται σε τρόφιμα ή ποτά που περιέχουν λιγότερο από 3 γραμμάρια λίπους ανά 100γρ. / 100 ml προϊόντος.
Μειωμένο σε Λίπος (Reduced Fat): το τρόφιμο ή ποτό πρέπει να έχει 25% λιγότερο λίπος από ένα παρόμοιο κανονικό προϊόν. Δεν σημαίνει ότι το προϊόν αυτό είναι Χαμηλό σε Λίπος.
Όχι Προσθήκη Ζάχαρης (No added sugar): δεν έχουν προστεθεί σάκχαρα από οποιαδήποτε πηγή. Μπορεί όμως το προϊόν να περιέχει αρκετά σάκχαρα φυσικής προέλευσης (π.χ σάκχαρα φρούτων σε χυμό φρούτου).
Μειωμένη Ζάχαρη (Reduced Sugar): πρέπει να περιέχει 25% λιγότερη ζάχαρη από το κανονικό προϊόν.
Είναι αρκετά σημαντικό να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια ενώ έχει αυξηθεί η κατανάλωση των light προϊόντων, τα ποσοστά της παχυσαρκίας δεν μειώνονται αλλά αυξάνονται. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της ψευδαίσθησης που έχουν οι καταναλωτές ότι τα Light προϊόντα δεν παχαίνουν. Αυτό τους ωθεί σε μία υπερκατανάλωση των συγκεκριμένων προϊόντων, η οποία έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Συμπερασματικά λοιπόν, ΔΙΑΒΑΖΕ ΠΑΝΤΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ! Διάβασε τα συστατικά και τον πίνακα της διατροφικής επισήμανσης του τροφίμου που αγοράζεις. Μπορεί να χρειάζεται λίγο περισσότερο χρόνο στην αρχή αλλά σου διασφαλίζει την ποιότητα των τροφίμων που επιλέγεις, πληρώνεις και καταναλώνεις.