Σκεφτόμουν με τι λαχτάρα περιμένουμε όλοι τις αργίες του Πάσχα, της Πρωτομαγιάς, τις ημέρες της άδειας μας… Αναρωτήθηκα τι είναι αυτό που δημιουργεί αυτή την λαχτάρα για να έχουμε λίγες μέρες ήρεμες, ξεκούραστες.
Και θυμήθηκα το βιβλίο Η “Μόμο” του Μίχαελ Έντε. Πάνε πολλά χρόνια που το διάβασα. Εκδόθηκε το 1973, το διάβασα γύρω στο 1985 αλλά σήμερα είναι πιο επίκαιρο παρά ποτέ... Πρόκειται για την παράξενη ιστορία ενός μικρού κοριτσιού που έδωσε και το όνομα του στον τίτλο, θύμα δίωξης των γκρίζων ανθρώπων που θέλουν να της πάρουν το πιο πολύτιμο πράγμα στη γη, και που εκείνη φυλάει προσεκτικά και επίμονα ... Τον χρόνο.
Τον χρόνο της Μόμο δεν κατάφεραν να τον πάρουν οι γκρίζοι άνθρωποι ,πήραν όμως τον δικό μας. Η μήπως όχι;;;
Ζούμε για να δουλεύουμε. Τώρα πια από ανάγκη. Αλλά στην αρχή πολλοί από εμάς το κάναμε από επιλογή όταν βρίσκαμε και δεύτερη δουλειά, όχι τόσο επειδή τα χρήματα της πρώτης δεν έφταναν, αλλά για να αποκτήσουμε και να καταναλώσομε περισσότερα...
Στη συνέχεια η δεύτερη δουλειά έγινε κανόνας επειδή τα χρήματα από την πρώτη δεν έφταναν ούτε για τα απαραίτητα και τώρα πια λόγω της κρίσης κινδυνεύουμε να μείνουμε και τελείως άνεργοι...
Όταν λοιπόν κάποτε τα ωράρια άρχισαν να «ξεχειλώνουν», ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους στις μεγάλες Εταιρείες και Οργανισμούς μας βρήκαν ψυχολογικά προετοιμασμένους να ζούμε για να δουλεύουμε. Στο τέλος, το μόνο που χρειάστηκε ήταν απλώς να «συναινέσουμε» στις αλλαγές, άλλοι για να διατηρήσουμε πάση θυσία αυτό που νομίζαμε ότι ήταν ποιότητα ζωής σιωπώντας για να μη χάσουμε την πολύτιμη θεσούλα μας και άλλοι απλώς υπό το φόβο της απόλυσης άσχετα από το αν μας άρεσε η δουλειά μας ή όχι. Και στις δυο περιπτώσεις για να μην ξεβολευτούμε!!!
Σιγά - σιγά καταργήθηκε κάτω από τη μύτη μας το «κοινωνικό κράτος» το οποίο συγκροτήθηκε για να επουλωθούν τα τραύματα του Β' Παγκοσμίου πολέμου και να ανακάμψουν λαοί και οικονομίες... Το κοινωνικό αυτό κράτος σεβόταν πρωτίστως τον άνθρωπο, τη γυναίκα, τη μητρότητα , και μεταξύ άλλων επέβαλε και λογικά ωράρια εργασίας για όλους. Συμβατά με την ανθρώπινη φύση και την ανάγκη της για ανάπαυση και αναψυχή (κάτι που σήμερα ισχύει ακόμη μόνο στις Σκανδιναβικές χώρες). Από αυτά τα ωράρια λοιπόν πολύ νωρίς παραιτηθήκαμε πρώτα οικειοθελώς και από πλεονεξία, στη συνέχεια αδιαμαρτύρητα και μετά αναγκαστικά όταν κατέρρευσε ο συνδικαλισμός μαζί με το κοινωνικό κράτος προτού προλάβουν καν να εξελιχθούν και να απαντήσουν στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής. Σε όλες τις περιπτώσεις δείξαμε ... «συναίνεση». Παράλληλα όμως με την εργασία υπήρχαν και θα υπάρχουν αυξανόμενες οι υποχρεώσεις του καθενός: Η φροντίδα των παιδιών, τα φροντιστήρια, η γραφειοκρατία του σπιτιού (ναι!!!) τα ψώνια, η μελέτη για την επόμενη μέρα στο σχολείο. Όλα αυτά μαζί ανακατεμένα χωρίς λογική προτεραιότητα .
Λες και αν δεν βολοδέρνουμε θα σταματήσει η ζωή μας!!! Ξεχάσαμε εν τω μεταξύ την αναψυχή μας. Συνεπώς ... χρόνια τώρα, χρόνος δεν υπάρχει... Που να βρεθεί!! Η αναψυχή περιορίστηκε στην Σαββατιάτικη ταβέρνα και το βραδινό μπαρ και αυτά όχι πάντα... Δεν είναι μόνο το χρήμα που λείπει. Αυτό μας προέκυψε τελευταία... Είναι ο χρόνος... Δηλαδή ο ελεύθερος χρόνος. Μας τον πήραν οι γκρίζοι άνθρωποι που κυνηγούσαν τη Μόμο. Η μάλλον τους τον δώσαμε από μόνοι μας!! Με όλα τα «ναι» που λέγαμε, επειδή φοβόμασταν να αντισταθούμε. Να μη χάσουμε -τάχα- την ποιότητα ζωής μας. Την «ποιότητα» του νέου μοντέλου iphone, του tablet ή του laptop.
Η απλώς τη δουλειά μας . Η ανταμοιβή μας για αυτή τη συναίνεση είναι η σημερινή οικονομική κρίση αλλά μπορεί να είναι και το αποτέλεσμα της.
Τώρα...
χωρίς χρόνο και κυρίως χωρίς ελεύθερο χρόνο δεν προλαβαίνουμε ούτε να σκεφτούμε ούτε να αναθεωρήσομε ούτε να αντισταθούμε ούτε να πληροφορηθούμε ούτε να διδαχθούμε ούτε να αμυνθούμε!!!! Αν όντως οδηγηθούμε στο να τοποθετηθούν νέα πλαίσια στο εργασιακό καθεστώς (εβδομάδα πέντε ημερών , απασχολησιμότητα κλπ) ώστε να αντιμετωπιστεί όπως λένε η οικονομική κρίση, μήπως θα έπρεπε να «αρπάξουμε» το χρόνο που θα περισσέψει «για πάρτη» μας; Αν αυτοί που καθορίζουν την οικονομική τύχη του πλανήτη το σκεφτούν αυτό, η κρίση θα τελειώσει μια ώρα αρχύτερα αλλά δεν το κάνουν επειδή ξέρουν ότι ο χρόνος μας είναι το μεγαλύτερο όπλο μας!!!
Δεν τους ενδιαφέρει η οικονομική ανάπτυξη με σκεπτόμενους πολίτες αλλά πειθήνια ανθρωπάκια που θα κάνουν επάνω τους επίδειξη πλούτου και δύναμης. Και ξέρουν πολύ καλά ότι ο ελεύθερος χρόνος δημιουργεί σκεπτόμενους πολίτες που διεκδικούν αυτό που τους ανήκει. Τον χρόνο.
Και το φοβούνται... Ειδικά επειδή θυμούνται ότι τον παραχωρήσαμε με τη συναίνεση μας.
Και αν αποσύρουμε αυτή την συναίνεση; Τι λέτε;
Φώτης Βακιρτζηδέλης
